ايمني، بهداشت، مراقبت از احشام، شرايط آب و هوايي متغير و توليد مقرون به صرفه فقط برخي از ملاحظات صنعت كشاورزي است. حمل و نقل محصولات كشاورزي در سطح شيب دار، با برنامه ها و تجهيزات خاص كشاوري، محيط چالش برانگيزي را ايجاد مي‌كند. جا به جايي و انتقال محصولات كشاورزي مي‌بايست با تسمه نقالههاي آجدار به خاطر نوع پروفيل‌هاي خاص آن انجام شوند لذا شركت فرابر پويا صنعت نوار نقالههاي مناسب براي صنعت كشاورزي را به مصرف‌كنندگان گرامي عرضه مي‌كند.
شركت فرابر پويا صنعت طيف متفاوتي از تسمه نقاله هاي با كيفيت در صنعت فولاد را ارايه مي كند كه با پوشش هاي مقاوم در برابر سايش و حرارت قابليت استفاده در تمامي فرآيندهاي توليد و ساخت در كارخانجات فولاد را دارند. عمده مواد جا به جا شونده از طريق نوار نقاله در كارخانه فولاد، سنگ هاي معدن، كوك ها، كلوخه و انواع پالت مي باشد.
در اين مقاله با اولين تسمه نوار نقاله، طولاني‌ترين و سريعترين تسمه نقاله‌ها در سراسر دنيا آشنا شويد و از ويژگي‌هاي جالب آنها اطلاع پيدا كنيد.
به طور يقين ساخت اولين خط تسمه نقاله بسيار دشوار بوده است.
يا سوال بهتر اينست كه: چه زماني فردي باري را براي جا يه جايي از نقطه آ به نقطه ب روي تسمه نقاله قرار داد؟
در آن روزها منجيد از لايه‌هاي زيادي از نخ‌هاي پنبه ساخته مي‌شد.
يك داستان اينست كه "اليوير اوانس" در سال ۱۹۷۵ " يك بند دوربسته‌ي عريض از چرم نازك كه به دور دو قرقره چرخيده است" را به عنوان راهگشاي تسمه نقالههاي امروزي معرفي مي‌كند و اينكه شايد اين يك شروع باشد؟
پيشتر در بخش "تسمه نقاله چيست؟" به تاريخچه‌اي از ساخت تسمه نقاله اشاره كرديم (براي اطلاعات بيشتر كليك كنيد)
يكي از انواع تسمه نقاله با بالاترين ويژگي‌هاي مقاومت در برابر پارگي و شكست، استيل كورد ST7800 است كه اين تسمه نقاله به عنوان مثال دو مسافت طولاني داراي شيب را در معدن مس Los Pelambres در كشور شيلي پوشش مي‌دهد.
وقتي سيستم انتقال تسمه نقاله در سطح شيب‌دار باشد، سيستم ژنراتور ۱۰۰ ميليون كيلووات در ساعت براي بارگيري ۱۱ هزار تن در ساعت است.
ترمز ديسكي قدري به وسعت ۲ و نيم متر دارد و طول نوار نقاله كه از سه سه بخش تشكل شده ۱۲۷۰۰ متر است.
مستحكم‌ترين تسمه نقاله در معادن زيرزميني در يك فرآيند بسيار جالب عمل مي‌كند.
اين تسمه نقاله نه تنها وظيفه جا به جايي زغال سنگ از ۸۰۰ متر زير زمين به سطح زمين را دارد بلكه به طور همزمان پسماندهايي را به زيرزمين منتقل مي‌كنند.
اين تسمه نقاله از نوع استيل كورد ST1400 با عرض ۱۴۰۰ ميليمتر وبا لايه پوششي به ضخامت بين ۱۰ تا ۱۲ ميليمتر است كه شامل تقويت‌كننده‌هاي عرضي از هر دو طرف نيز مي‌باشد.
اين سيستم انقلابي براي اولين بار در سال ۱۹۸۶ در معادن زغال سنگ Prosper Haniel در آلمان راه اندازي شد.
ظرفيت آن ۲ هزار تن در ساعت در سربالايي و ۱۰۰۰ تن در ساعت در ساعت در سراشيبي بود.
مسافت مركزي ۳۷۴۵ متر و شيب آن ۱۲.۳ درجه و سرعت تسمه نقاله ۵.۵ متر بر ثانيه بود.
اين سيستم نوار نقاله داري اولين درايور ۳ فاز بدون گيربكس است. اين نوع درايورهاي تغذيه سيكلو كانورتر نام دارد كه جايگزين فوق‌العاده‌اي براي حذف گيربكس در تجهيزات صنعتي مي‌باشد. مزاياي استفاده از اين سيستم كاهش مصرف انرژي، كاهش هزينه‌هاي تعميرات و نگه‌داري. اين سيستم پيشتر در معادن ظرفيت بالاي مس Los Pelambers و Antapaccay مورد استفاده قرار گرفت. اين درايورهاي به احتمال زياد در پروژه‌هاي معادن زيرزميني Chuqucamata با تسمه نقاله استيل كورد ST10000 مورد استفاده قرار گرفته است.
همچنين اين درايوها در كارخانجات سيمان و تجهيزات مكانيكي از جمله كانوايرها، الواتورها و آسياب‌هاي گلوله‌اي و سپراتورها‌ها در توان و ظرفيت بالا مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
اين سيستم يكي از بزرگترين بيل‌هاي مكانيكي در جهان است كه در مجموعه معادن سنگ شكن آلماني كمپاني RWE فعاليت مي‌كند. ظرفيت اين سنگ شكن به طور ميانگين ۲۴۰ هزار متر مكعب در روز است. عرض تسمه نقالهاي كه در اين ماشين‌هاي غول‌پيكر به كار مي‌رود ۳۲۰۰ ميليمتر است. اين تسمه-نوار نقاله‌ها ۴۰ هزار تُن زغال سنگ را در ساعت جا به جا مي‌كنند كه همين باعث مي‌شوند آنها تسمه‌ي نقالهاي با بالاترين ظرفيت جا به جايي در دنيا نامگذاري شوند.
توجه: برخي از اين تسمه نقاله‌ها كه در چنين ماشين‌هايي به كار مي‌روند داراي Breaking Strength (مقاومت در برابر شكست) ۲۲۰۰ تن و با عرض ۳۲۰۰ ميليمتر است كه همين باعث شود مستحكم‌ترين سيستم تسمه نقاله روي زمين باشند!
يكي از طولاني‌ترين تسمه نقالههاي يك رشته (تصوير را مشاهده كنيد) سنگ آهك را از يك معدن در هندوستان به كارخانه‌ي سيماني در بنگلادش منتقل مي‌كند. اين سيستم در سال ۲۰۰۵ تاسيس شد.
هيچ درايور مياني يا انتقال واسط بين دو غرغره (پولي) انتهايي وجود ندارد.
طول اين سيستم نوار نقاله ۳۵ كيلومتر، عرض آن ۸۰۰ ميليمتر و از نوع تسمه نقاله استيل كورد ST2500 است.
تسمه نقاله‌ي ديگر در سال ۲۰۰۵ در پروژه‌ي به نام ساسو در آفريقاي جنوبي راه اندازي شد. طول اين تسمه نوار نقاله ۲۷ كيلومتر و عرض آن ۱۲۰۰ ميليمتر است و از نوع استيل كورد ST2000 مي‌باشد كه ضخامت پوشش‌هاي آن 7+5 و با ظرفيت بارگيري ۲۴۰۰ تن در ساعت و به سرعت ۶ و نيم متر در ثانيه است.
طولاني‌ترين سيستم تسمه نقاله در سراسر جهان بيش از ۳۰ سال پيش در "صحراي غربي" راه اندازي شد. اين تسمه نقاله مواد معدني فسفات را از معدن "بو كرا" به سواحل "الي اون" منتقل مي‌كند.
طول اين نوار نقاله به بيش از ۱۰۰ كيلومتر ميرسد و ظرفيت آن ۲ هزار تن در ساعت است. نوع اين تسمه نقاله استيل كورد ST 2500 و عرض آن ۸۰۰ ميليمتر است.
سريعترين سيستم تسمه نقاله در معادن سنگ شكن "رنيش" در آلمان قرار دارد كه وظيفه‌ي جا به جايي ذغال سنگ را به عهده دارد. سرعت اين تسمه نقاله ۱۵ متر در ثانيه است. نوع اين تسمه استيل كورد ST2500 و عرض آن ۲۸۰۰ ميليمتر است.
تركيبات لاستيك در تسمه نقاله؟ نكته‌اي كه حائز اهميت و لازم به ذكر است كه پيشتر در بحث "قيمت تسمه نقاله" به آن اشاره كرديم نوع تركيبات و مواد پايه ساخت تسمه نقاله مي‌باشد كه اساسا به اين موضوع مرتبط است.
در واقع پوشش‌هاي مقاومتي تسمه نقاله در صنايع مختلف اعم از "ضد سايش"، "ضد روغن"، "ضد حرارت" و .... علاوه بر نوع لاستيك اوليه (كائوچوي پايه) به طوري كلي به كامپوزيت و تركيب‌بندي در مراحل ساخت لاستيك مرتبط مي‌باشد كه در اينجا به طور اجمالي به آن مي‌پردازيم. لذا در آينده سعي مي‌كنيم به اين مبحث به طور گسترده‌تري بپردازيم.
هر تركيبي با دستورالعملي خاص پديد مي‌آيد. مواد اوليه به طور معمول عبارتند از: پليمر، ماده فعال كننده، فيلرها (پركننده)، ماده تسريع كننده، نرم كننده، روان كننده، عوامل محافظت كننده و مواد ديگر.
مواد اوليه بايد در شرايط و دماي خاص به دور از نور مستقيم خورشيد حفظ و نگه‌داري شوند تا از اكسيد شدن در امان باشند. لاستيك طبيعي را قبل از استفاده بايد به وسيله گرما كريستاليزه كرد. كريستاليزه يا تبلور از متدهاي خالص سازي محسوب مي شود.
ميكس يا مخلوط كردن مواد مانند پختن كيك است. مقياس و مقدار تمامي مواد با دقت بالا بر اساس فرمول‌هاي مربوطه اندازه گيري مي‌شوند و سپس با يكديگر مخلوط مي‌شوند.
تمام مواد تشكيل دهنده در ميكسر به خوبي توزيع و پراكنده مي‌شوند.عمليات ولكانيزه در اين مرحله كماكان مجاز نيست.
سپس قطعات لاستيك‌هاي خام معمولا به صورت ورق‌هاي پوششي تبديل مي‌كنند يا به منظور استفاده براي ساخت تسمه نقالههاي لاستيكي از طريق دستگاه كلندر (ورقه‌ساز) به صورت ورق‌هاي مخصوص در مي‌آورند يا از طريق دستگاه اكسترودر (روزن زني) آنها را براي ساخت تسمه نقالههاي استيل كورد آماده مي‌كنند.
براي تست مقاومت سايشي يك تسمه نقاله، كافي‌‌ست بخش كوچكي از آن را روي يك ورق ساينده بر غلطك در حال حركت قرار داد.
سپس ورق‌هاي لاستيكي را با فاز تقويت كننده تركيب مي‌كنند و عمليات ولكانيزه را روي آنها اعمال مي‌كنند.
عمليات ولكانيزاسيون يك فرآيند شيميايي است كه در آن مولكول‌هاي پليمري تك مولكول به مولكول‌هاي پليمري ديگر توسط پل‌هاي اتمي متصل مي‌شوند كه همين امر باعث ميشود كه مولكول‌هاي ارتجاعي لاستيك به يكديگر قفل شوند كه در نهايت منجر به مقاومت و دوام لاستيك ميشود و واجد مقاومت بيشتري در برابر مواد شيميايي ميشود. همچنين اين فرآيند سطح چسبنده مواد را به سطح مسطح تبديل مي‌كند.
اين فرآيند، برگشت ناپذير است. تركيبات لاستيك سخت شده كه اصطلاحا ترموست (گرماسخت) شده‌اند بر اثر حرارت ذوب نمي‌شوند كه آنها را خارج از دسته‌بندي ترموپلاستيك‌‌‌ها(گرما نرم) مي‌باشد، مانند (پلي‌اتلين، پلي‌پروبلين و پي‌وي‌سي). در واقع تفاوت اساسي لاستيك و پلاستيك به همين موضوع برمي‌گردد.
تا همينجا به اين اطلاعات اوليه اكتفا مي‌كنيم زيرا مبحث پليمر در صنايع لاستيك سازي بسيار گسترده و كاملا آكادميك است و توضيحي اجمالي براي دريافت كلي مطلب به نظر كافي ميرسد.
تسمه نوار نقاله در كارخانه كاغذسازي و خميرسازي + تسمه نقاله در كارخانه چوب (فرابر پويا صنعت. https://fpsbelts.com)
آسيبي كه سقوط تنه‌هاي درخت بر تسمه نقاله مي‌تواند ايجاد كند به سختي قابل توضيح است. اما در مراحل بعدي يعني در توليد چوب، خرده چوب، و كاغذ اغلب نوار نقاله بايد شرايط دشواري را تحمل كند!
شركت فرابر پويا صنعت نوار نقاله‌هايي با پوشش‌هاي لاستيكي متفاوتي را عرضه مي‌كند كه كه واجد مقاومت در برابر ضربه براي حمل و نقل تنه و تير، مقاومت در برابر روغن و تربانتين، مقاومت در برابر سايندگي ِچوب و خاك اره و غيره مي‌باشد.
تسمه نقاله ضد سايش (مقاوم در برابر سايش)
تسمه نقاله مقاوم در برابر روغن و گريس
تسمه نقاله مقاوم در برابر حرارت
تسمه نقاله مقاوم در برابر آتش
تسمه نقاله لاستيكي منجيد دار (تسمه نوار نقاله نخي EP ) + فرابر پويا صنعت https://fpsbelts.com
مشاهده مطلب كامل در سايت فرابر پويا صنعت (كليك كنيد)
طراحي تسمه نقالههاي چند لايه، امكان بهره برداري از آن را براي حمل و نقل تمامي مواد در صنايع مختلف فراهم آورده است.
با توجه به ساختار منجيد در ساختمان داخلي و كيفيت روكش‌هاي لاستيك از اين نوع نوار نقاله مي‌توان براي مصارف عمومي يا صنعتي خاص كه احتمال برخورد با مواد ساينده يا تيز وجود دارد استفاده كرد.
ساختار نوار نقاله لاستيكي منجيد دار( تسمه نقاله EP)
برخي صنايع كاربردي:
كانواس EP (منجيد):
منجيد كه از يك تا چند لايه تشكيل ميشود، به عنوان اسكلت‌بندي اصلي نوار نقاله شناخته ميشود كه توسط لايه‌ي لاستيكي مخصوص و نازكي كه خاصيت چسبندگي مناسبي دارد پوشانده و محافظت ميشود. به طور غالب تار و پود منجيد از الياف پلي‌استر، نايلون (پلي‌آميد) و يا تركيبي از اين دو است كه به دليل مقاومت بالقوه‌اي كه از تركيب دو اين مواد در برابر مواد شيميايي، رطوبت، سايش و بُرش، حاصل مي‌شودِ، بيشترين مصرف را در صنايع گوناگون دارد.
نكته: در برخي از كشورها از اختصار PN به جاي EP استفاده مي‌كنند، P نشان پلي‌استر(Polyester) و N نشان نايلون Nylon)) است.
4 لايه منجيد
2 لايه منجيد
پوشش لاستيكي بالا Top Rubber Cover
پوشش لاستيكي بالاي نوار نقاله به دليل تماس مستقيمي كه با مواد حمل شونده دارد از اهميت ويژه‌اي برخوردار است و بر حسب نوع كاربرد آن در صنايع متفاوت توليد و عرضه ميشود. در واقع درجه‌بندي (گريد) تسمه‌ها غالبا بر اساس پوشش فوقاني تسمه صورت مي‌گيرد كه مواردي مانند تسمه نقالههاي مقاوم در برابر سايش، حرارت، روغن و گريس، آتش، سرما و ... را در برمي‌گيرد.
|
انواع گريد تسمه نقاله بر اساس جدول شركت Savatech |
||||||
|
SUPRA WL |
WL |
WH |
W |
X |
Y |
|
|
براي انتقال مواد با سايندگي بالا |
براي انتقال مواد با سايندگي بالا مانند: سنگ آهك و سنگ آهن |
براي انتقال مواد بسيار ساينده و بُرنده |
پوشش ضد سايش قوي براي مواد با سايندگي بالا |
پوشش ضد سايش قوي براي صنايع سنگين. |
پوشش ضد سايش قوي براي مصارف متداول |
ويژگي وكاربرد |
|
< 35 mm3 |
< 55 mm3 |
< 90 mm3 |
< 90 mm3 |
< 120 mm3 |
< 130 mm3 |
سايش |
|
62 +/- 5 Sh°A |
62 +/- 5 Sh°A |
75 +/- 5 Sh°A |
62 +/- 5 Sh°A |
65 +/- 5 Sh°A |
60 +/- 5 Sh°A |
سختي |
|
-50°C … +60°C |
-50°C … +60°C |
-50°C … +60°C |
-50°C … +60°C |
-50°C … +60°C |
-50°C … +60°C |
دماي محيط |
لايه لاستيكي پوشش پايين Bottom Cover
لايه پوششي پايين تسمه نقاله به دليل تماس مستقيم با تجهيزات سيستم انتقال مواد اعم از (هرزگردها: Snup Pulley، درام ابتدايي و انتهايي: Tail Pulley پولي محركه Driving Pulley ) منجيد را در برابر آسيب‌ها و فشار‌هاي احتمالي اين تجهيزات محافظت مي‌كند. همچنين انعطاف پذيري و ساييدگي اين لايه بر روي ميزان اصطكاك نوار نقاله نسبت به درام و پولي ارتباط مستقيم دارد. قاعدتا اين لايه به خاطر اينكه با مواد حمل شونده تماس مستقيم ندارد، ضخامت كمتري نسبت به لايه‌ي پوششي فوقاني نوار نقاله دارد.
واحد اندازه گيري (عرض تسمه نقاله):
واحد اندازه‌گيري عرض تسمه نقاله ميليمتر (mm) است. در مواقعي كه عرض تسمه نقالهاي با اينچ تعريف ميشود، بايد رند‌ترين عدد نزديك به اينچ محاسبه شود.
به عنوان مثال ۲۴ اينچ برابر است با ۶۰۹.۶ ميليمتر، رُند ترين عدد نزديك ۶۰۰ ميليمتر است. 24=600mm
نوع كانواس (منجيد):
تسمه نقاله EP، از دو متريال Polyester (E) وPolyamide (P)ساخته ميشود كه تركيب اين دو موجب استحكامي قوي در ساختمان تسمه نقاله ميشود كه مقاومتي زياد در برابر ضربه، انعطاف پذيري بالا، و كشيدگي پايين (ازديار كم) را شامل ميشود.
تعداد لايه‌ها Ply :
تعداد لايه‌هاي يك تسمه نقاله نيروي كل آن را تعريف مي‌كند. البته توجه داشته باشيد كه لايه‌هاي بيشتر لزوما به معناي مقاومت بيشتر تسمه نقاله نيست. به عنوان مثال تسمه نقاله EP630/2(۲ لايه مجيد) از تسمه نقاله EP500/3 ( ۳ لايه منجيد) مقاومت بيشتري دارد.
ضخامت :Thickness
ضخامت كل نوار نقاله مساوي است با ضخامت منجيد به علاوه ضخامت لايه‌هايي لاستيكي بالا و پايين كه بر حسب ميليمتر اندازه‌گيري ميشود.
نيروي كششي (شكست) محاسبه شده N/mm (نيوتون بر ميليمتر)
نيروي كششي محاسبه شده (نيروي لازم براي پاره شدن تسمه) ده برابر توان كششي تسمه مي‌باشد يعني استحكام كششي كل تسمه نقاله برابر است با تعداد لايه‌هاي تسمه نقاله ضربدر استحكام كششي هر لايه. به عنوان مثال تسمه نقاله‌ي EP800/4 برابر است با ۴ ضرب در ۲۰۰. در واقع استحكام كششي هر لايه معادل ۲۰۰ نيوتون بر ميليمتر مي‌باشد كه با عمل ضرب بر تعداد لايه‌هاي تسمه نقاله ( ۴ لايه منجيد) عدد ۸۰۰ به دست مي‌آيد كه همان نيروي لازم براي پاره شدن تسمه نقاله است.
تسمه نقاله PVC (تسمه پي وي سي) فرابر پويا صنعت (https://fpsbelts.com)
تسمه نقاله PVC ( پي وي سي يا پلي وينيل كلرايد) در يك يا چند لايه توليد ميشود و در صنايع سبك، متوسط و سنگين از قبيل: الكترونيك، مواد غذايي و دارويي، نان و شيريني پزي، گوشت و مرغ، بسته بندي، چوب، شيشه و ... مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
تسمه پي وي سي به دليل ويژگي بهداشتي آن بيشترين كاربرد را در اكثر صنايع غذايي دارد و علاوه بر اين شايد يكي از پر مصرف‌ترين انواع تسمه در ايران باشد.
اين تسمه‌هاي آنتي استاتيك در برابر اسيد، مواد شيميايي، آب و بخار داغ داراي مقاومت مطلوبي هستند. كه البته بر حسب مشخصات سيال و شرايط عملياتي اين نوع تسمه در پوشش‌هاي مقاوم در برابر آتش هم توليد و عرضه ميشود. منجيد‌هاي بافته شده از پلي‌استر استحكام زيادي را به اين نوع تسمه مي‌بخشد.
به دليل مقاومت سايشي محدود و مقاومت محدود در برابر حلال‌ها، روغن و گريس، تسمه نقاله PVC بهترين گزينه براي فرآوره‌هاي كشاورزي از قبيل ميوه‌جات و سبزي‌جات مي‌باشد. سطح بالايي تسمه نقاله پي وي سي مي‌تواند از نوع آجدار گريپ يا صاف مي‌باشد.
برخي از ويژگي‌هاي تسمه PVC
تسمه نقاله استيل كورد Steel Cord 
تسمه نقاله آجدار دار (Chevron Conveyor Belt) فرابر پويا صنعت
تسمه نقاله ضد حرارت تسمه نقاله نسوز
تسمه نقاله ضد روغن (فرابر پويا صنعت)
تسمه نقاله ضد سايش فرابر پويا صنعت
تسمه نقاله در كارخانه سيمان